isibhengezo_sekhasi

izindaba

IYINI INKAWU FUTHI KUFANELE UKHATHAZEKILE

Ngokutholwa kwe-monkeypox emazweni kusukela e-US kuya e-Australia nase-France kuya e-UK, sibheka isimo nokuthi ingabe siyimbangela yokukhathazeka.

Iyini inkawu?
I-Monkeypox isifo esibangelwa amagciwane ngokuvamile esitholakala enkabeni nasentshonalanga ye-Afrika.Amacala, ngokuvamile amaqoqo amancane noma izifo ezizimele, ngezinye izikhathi zitholakala kwamanye amazwe, kuhlanganise ne-UK lapho icala lokuqala laqoshwa ngo-2018 kumuntu okucatshangwa ukuthi uthole igciwane eNigeria.

Kunezinhlobo ezimbili zemonkeypox, uhlobo oluthambile lwasentshonalanga ye-Afrika kanye ne-Afrika emaphakathi, noma uhlobo lwaseCongo.Ukuqubuka kwamanje kwamazwe ngamazwe kubonakala kuhilela uhlobo olusentshonalanga ye-Afrika, nakuba kungewona wonke amazwe alukhiphile ulwazi olunjalo.

Ngokwe-UK Health Security Agency, izimpawu zokuqala zemonkeypox zihlanganisa imfiva, ikhanda elibuhlungu, ubuhlungu bemisipha, ama-lymph nodes avuvukele kanye nokubanda, kanye nezinye izici ezifana nokukhathala.

“Ukuqubuka kungase kuqale ebusweni, bese kudlulela kwezinye izingxenye zomzimba, okuhlanganisa nezitho zangasese,” kusho i-UKHSA.“Ukuqubuka kuyashintsha futhi kudlule ezigabeni ezihlukene, futhi kungabukeka njengenkukhu noma ugcunsula, ngaphambi kokuthi kugcine kwakhe utwayi, oluwa ngokuhamba kwesikhathi.”

Iziguli eziningi ziyalulama ku-monkeypox emasontweni ambalwa.

Sisakazwa kanjani?
Imonkeypox ayisakazeki kalula phakathi kwabantu, futhi idinga ukuthintana eduze.Ngokusho kwe-US Centers for Disease Control and Prevention, kucatshangwa ukuthi ukudluliselwa komuntu kumuntu ngokuyinhloko kwenzeka ngamaconsi amakhulu okuphefumula.

"Amaconsi okuphefumula ngokuvamile awakwazi ukuhamba ngaphezu kwamamitha ambalwa, ngakho-ke kuyadingeka ukuthintana ubuso nobuso isikhathi eside," kusho i-CDC.“Ezinye izindlela zokudlulisela kubantu zibandakanya ukuthintana ngokuqondile noketshezi lomzimba noma izinto ezilimazayo, kanye nokuthintana okungaqondile nezinto ezilimazayo, njengezingubo ezingcolile noma amalineni.”

Atholakalephi amacala amuva nje?
Amacala emonkeypox aqinisekisiwe emasontweni asanda kwedlula okungenani emazweni ayi-12 lapho engatholakali khona, okuhlanganisa i-UK, Spain, Portugal, France, Germany, Italy, US, Canada, Netherlands, Sweden, Israel kanye ne-Australia.

Ngenkathi amanye amacala etholakale kubantu abasanda kuvakashela e-Afrika, abanye abakaze: kulawa amabili ase-Australia kuze kube manje, elilodwa lisendodeni esanda kubuya evela eYurophu, kanti enye yisendodeni eyayisanda kuzalwa. e-UK.Icala e-US ngakolunye uhlangothi libonakala lisendoda esanda kuvakashela eCanada.

Izwe lase-UK liphinde labhekana nezigameko ze-monkeypox, nezimpawu zokuthi ibhebhetheka emphakathini.Kuze kube manje amacala angama-20 aseqinisekisiwe, kanti elokuqala labikwa ngomhlaka-7 Meyi esigulini esasisanda kuvakashela eNigeria.

Akuwona wonke amacala abonakala exhumene kanti amanye atholakala kwabesilisa abazichaza ngokuthi bayizitabane noma abathanda ubulili obubili, noma amadoda alala namadoda.

IWorld Health Organisation ithe ngoLwesibili ibisebenzisana nezikhulu zezempilo zaseYurophu.

Ingabe lokhu kusho ukuthi inkawu ithathelwana ngocansi?
UDkt Michael Head, ongumcwaningi ophakeme wezempilo emhlabeni wonke eNyuvesi yaseSouthampton, uthi amacala akamuva kungenzeka kube ngokokuqala ngqa ukusulelana ngenkawu nakuba ukuxhumana ocansini kubhaliwe, kodwa lokhu akukakaqinisekiswa, futhi kunoma yikuphi kungenzeka. ukuxhumana okuseduze okubalulekile.

“Abukho ubufakazi bokuthi igciwane elithathelwana ngocansi, njenge-HIV,” kusho uHead.“Okungaphezu kwalokho ukuthi lapha ukusondelana okuseduze ngesikhathi sokuya ocansini noma ukusondelana, okuhlanganisa nokuthintana isikhathi eside kwesikhumba nesikhumba, kungaba yisici esibalulekile ngesikhathi sokutheleleka.”

I-UKHSA yeluleka abesilisa abathandana nobulili obubili, kanye neminye imiphakathi yamadoda aya ocansini nabesilisa, ukuthi baqaphele imihuzuko noma izilonda ezingavamile kunoma iyiphi ingxenye yomzimba wabo, ikakhulukazi isitho sangasese."Noma ngubani onokukhathazeka ngokuthi angase angenwe yimfene uyelulekwa ukuthi axhumane nemitholampilo ngaphambi kokuvakasha kwakhe," kusho i-UKHSA.

Kufanele sikhathazeke kangakanani?
Uhlobo lwasentshonalanga ye-Afrika lwemonkeypox luvame ukungenwa yizifo ezithambile kubantu abaningi, kodwa kubalulekile ukuthi labo abanaleli gciwane futhi bahlonzwe.Leli gciwane likhathaza kakhulu abantu abasengozini njengalabo abanamasosha omzimba abuthakathaka noma abakhulelwe.Ochwepheshe bathi ukwenyuka kwezibalo nobufakazi bokusabalala komphakathi kuyakhathaza, nokuthi kulindeleke ukuthi kube namacala amaningi njengoba kuqhubeka ukulandelwa kwamaqembu ezempilo omphakathi.Nokho, akunakwenzeka ukuthi kuzoba nokuqubuka okukhulu kakhulu.UHead uphawule ukuthi ukugoma kwabasondelene nabo kungasetshenziswa njengengxenye “yokugomela indandatho”.

Kuvele ngoLwesihlanu ukuthi i-UK isiqinise ukuhlinzekwa kwayo ngomuthi wokugomela ingxibongo, igciwane elihlobene kodwa elibi kakhulu eseliqediwe.Ngokusho kweNhlangano Yezempilo Yomhlaba, "ukugoma ingxibongo kwaboniswa ngezifundo ezimbalwa zokuhlola ukuthi kusebenza kahle ngamaphesenti angama-85 ekuvimbeleni inkawu".I-jab ingasiza futhi ekwehliseni ubunzima bokugula.

Umuthi wokugoma usuvele unikelwe kwabathintwayo abasengozini enkulu yamacala aqinisekisiwe, okubandakanya nabasebenzi bezokunakekelwa kwempilo, e-UK, yize kungacaci ukuthi bangaki asebegonyiwe.

Okhulumela i-UKHSA uthe: “Labo abawudinga lo mgomo sebewutholile.”

ISpain kuphinde kwaba namahlebezi okuthi ibheke ukuthenga izinto zomuthi wokugoma, kanti amanye amazwe, njenge-US, anamasheya amakhulu.


Isikhathi sokuthumela: Jun-06-2022